Adolf Wilders

Het is not done vergelijkingen te trekken tussen Geert Wilders en de PVV met het Duitsland van de jaren dertig, de nazi's en Adolf Hitler. De opvatting is dat je daarmee het debat doodslaat. Daar zit zeker wat in. Er is de grappige wet van Godwin die zegt dat hoe langer een on-line discussie duurt des te groter de kans op een verwijzing naar nazi Duitsland of de Holocaust is. Ik geloof het graag.

Maar toch ...

Op de middelbare school koos ik het vak geschiedenis in mijn pakket. Een onderdeel voor het eindexamen was het speciale onderwerp. In mijn jaar was dat het interbellum van de vorige eeuw: de periode tussen de twee wereldoorlogen. Centraal daarin stond de opkomst van het fascisme in Europa. De kenmerken van de politieke stroming stampten wij in ons hoofd. Dit was ongeveer het rijtje:

1. De sterke man.
2. Tegen de parlementaire democratie.
3. De wil van het volk.
4. Nationalisme.
5. Militarisme
6. Doodsdrift.

Dat laatste rare woord, door mijn leraar met een zeker genoegen op het bord gekrijt, wilde trouwens niet goed indalen. Pas in deze eeuw drong het tot mij door dat mensen lust kunnen scheppen in - mits gepaard gaand met vernietigend geweld - het opgeven van hun leven voor een of ander irrationeel doel. Overigens was het een geruststelling te merken dat in een wereld die snel verandert bovenstaand lijstje in het tegenwoordige onderwijs nog steeds opgeld doet, getuige deze link: http://educatie-en-school.infonu.nl/diversen/28473-wat-is-fascisme.html.

Het opvallende aan de organisatie van de PVV is dat de partij opgebouwd is volgens de fascistische principes. Er is één leider: Geert Wilders. Discussie over zijn positie is niet alleen praktisch maar ook theoretisch onmogelijk. De PVV heeft slechts één lid. Partij en leider zijn identiek.

Het is merkwaardig dat Wilders, die zich regelmatig beroept op de waarden van de superieure westerse beschaving, een van de allerbelangrijkste pijlers daarvan niet toelaat in zijn eigen partij. Namelijk dat een volk of de aanhangers van een partij door middel van verkiezingen de zittende leider(s) naar huis kunnen sturen.

Niet alleen de positie van Wilders in de PVV is onaantastbaar, ook de partijlijn kan binnen de eigen kring niet ter discussie staan. Wilders bepaalt de koers en de fractiegenoten hebben slechts te volgen. De afkeer van de parlementaire democratie heeft Wilders al eens beleden toen hij Tweede Kamer afdeed als een nepparlement. En dat Wilders voortdurend appelleert aan de gevoelens en de wil van het (niet zelden in zijn ogen gehele) Nederlandse volk is meer dan bekend.

Maar eerlijk is eerlijk: de PVV propageert geen geweld, sterker nog, zij is daar volkomen wars van. Wilders en de PVV blijven in dat opzicht mijlenver verwijderd van Hitler en zijn NSDAP. En wat die doodsdrift aangaat: voor zover ik weet hebben zich nog geen PVV-ers gemeld die bereid zijn te sterven voor hun leider ... Het zijn essentiële verschillen met de donkere Duitse jaren dertig. De titel van dit artikel is dan ook niet voor niets gekozen. Ik vergelijk Geert Wilders niet geheel maar voor de helft met Adolf Hitler. Geert Wilders is een halve fascist.

Over enkele weken zal de rechtbank uitspraak doen in het proces over Wilders' uitspraken op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen van 2014. Ik verbaas me er vaak over dat de aandacht in die kwestie zich volledig richt op de meer-of-minder-Marokkanen-vraag en het gescandeerde minder-minder-antwoord en nauwelijks op het zinnetje dat Wilders daarop liet volgen. Toen de zaal tot rust gekomen was beloofde Wilders de wens van zijn publiek te zullen honoreren met de woorden: "dan gaan we dat regelen" - en hij lachte erbij. Nogmaals, Wilders zal geen misdaden in de zin hebben zoals begaan onder het Derde Rijk. Maar het dan gaan we dat regelen klonk mij weinig minder sinister in de oren dan Hitlers nagestreefde eindoplossing van het joodse vraagstuk.

Grote woorden, te groot wellicht. Laat ik het dan wat kleiner maken. Ik vind Geert Wilders een nare, akelige man.