Maradona: de beste

Je kunt er eindeloos over twisten wie de beste voetballer aller tijden is: de vorige week overleden Diego Maradona, Pelé, Johan Cruijff, Lionel Messi, of nog een ander. Het mooie van voetbal is dat de sport zo oneindig rijk is dat topspelers op totaal verschillende manier erin kunnen uitblinken wat vergelijken tot een onmogelijkheid maakt. Toch kies ik voor Maradona.

Pele won driemaal de wereldtitel maar wist al die keren een Braziliaans kampioenenteam om zich heen. Cruijff, de absolute ster van het WK 1974, had wereldkampioen moeten worden, maar faalde op de beginminuut na opzichtig in de finale. Messi heeft op het belangrijkste toernooi ter wereld nooit veel laten zien laat staan bereikt (wel veel heen en weer geslof). Maradona echter stond er als het moest, hij maakte Argentinië in 1986 in zijn eentje wereldkampioen en herhaalde dat kunststukje - het wordt wel eens vergeten - in 1990 bijna nogmaals. Met geniale acties, doelpunten, passie, energie en een enorme gedrevenheid.

Het grote Nederlands elftal van de jaren zeventig ontliep Maradona tijdens de grote toernooien op een haar. Trainer Menotti achtte de jonge Diego in 1978 te jong voor het meest grote werk, het WK, dat jaar in eigen land waar Nederland in de finale van Argentinië verloor. Wellicht had de Argentijnse coach gelijk. Ik weet nog hoe Maradona vier jaar later tijdens het WK in Spanje gefrustreerd een tegenstander in de buik trapte en met rood uitgeschakeld het toernooi moest verlaten.

Het was alles een opmaat tot het onvergetelijke optreden in Mexico 1986. In het verder niet opvallende Argentijnse team is Maradona wedstrijd na wedstrijd de dirigent, uitblinker, gangmaker en topscorer. Het verhaal van de kwartfinale Argentinië-Engeland is genoegzaam bekend. In de Falkland oorlog van enkele jaren heeft het oppermachtige Engeland de Argentijnen een gevoelig lesje geleerd. Heel het land stelt nu zijn hoop op Diego.

Na een 0-0 ruststand worden de Argentijnse gebeden in een tijdsbestek van vijf minuten verhoord. Maradona scoort met de hand maar weet het hands handig te maskeren. Diego's verklaring na afloop is briljant: het was de hand van God geweest. En zo was het. Na de scheidsrechterlijke dwaling besloot God zijn goedkeuring aan het doelpunt te geven door Maradona even later met een mythische solo vanaf eigen helft te laten scoren. Waarmee iedereen het zwijgen werd opgelegd, de Engelsen voorop. Het doelpunt van de eeuw telde simpelweg voor twee.

Waarom trouwens komt keeper Shilton hier niet boven dat 1.65 kleine mannetje uit? Er is maar een verklaring: het was niet alleen de hand van God, het was ook nog eens God die Maradona deed vliegen. Zuiver doelpunt dus! Merk tevens op dat ook de Engelse commentator zich nergens van bewust is. De sukkel denkt dat zijn landgenoten protesteren vanwege buitenspel wat het nooit kon zijn omdat de bal van een verdediger afkomstig is.

Door naar het doelpunt van de eeuw. Commentaar overbodig.

De twee doelpunten zijn zo legendarisch dat ik pas bij het zoeken naar een samenvatting van de wedstrijd tot de ontdekking kwam dat Engeland ook nog tot een doelpunt was gekomen en de eindstand dus 2-1 was en niet 2-0. Maradona scoort ook twee keer in de halve finale tegen het verrassende België en leidt zijn land in de finale met een beslissende pass naar de 3-2 winst op West-Duitsland.

Eerder dit jaar zond de VPRO de fantastische documentaire Diego Maradona van de Engelse regisseur Asif Kapadia uit. Meteen vorige week werd hij op de Nederlandse tv herhaald (kijken!). De film is als een boek. Maradona groeit op in een sloppenwijk van Buenos Aires. Het voetbal geeft hem en zijn familie de kans aan de armoede te ontsnappen. Zijn eerste buitenlandse transfer naar Barcelona leidt tot een wisselvallig periode, dieptepunt is de aanslag van een verdediger (menigeen zal de naam Goikoetxea, de slager van Bilbao, nog bekend in de oren klinken) waarbij Maradona zijn been breekt. De overgang in 1984 naar Napoli in het arme Italiaanse zuiden verrast vriend en vijand. De club speelt tot dan geen enkele rol in de strijd om het Italiaans kampioenschap maar Maradona schenkt de stad tweemaal de landstitel en een UEFA Cup. Een onnavolgbaar staaltje. Het nachtleven, de verkeerde milieus en vele verslavingen hebben geen vat op de successen. De populariteit van Maradona is immens, de stad draagt hem op handen. Uit deze tijd stamt het beroemde filmpje waarin hij vooraf aan een Europacup wedstrijd op de tonen van het liedje Live is Life de warming-up doet. Het liedje is bepaald matig te noemen maar tezamen met de toverkunsten van de circusartiest ontstaat een voorstelling waar een mens alleen maar heel erg vrolijk van wordt.

Let vooral op seconde 13 van het filmpje: plof, precies op het 'whoe' van de zanger laat Maradona de bal van grote hoogte dood op zijn grote teen neervallen... En kijk ook naar zijn linkerarm: alsof hij de bal aan een touwtje vanuit de lucht naar beneden trekt... Waarschijnlijk is de muziek er later precies zo onder gemonteerd. Hieronder een andere (originele?) opname van de show waarin het bewuste fragment vanaf 1.16  dankzij een ietwat langere aanloop ook iets beter te zien is.

De documentaire brengt een dramatische WK episode terug die volledig uit mijn herinnering verdwenen was. Het organiserende land Italië dient het in de halve finale van het WK 1990 op te nemen tegen Argentinië. Plaats van handeling: uitgerekend Napels! De Napolitanen staan voor een onmogelijk dilemma maar kunnen niet anders dan kiezen voor hun vaderland. Maradona heeft geen last van loyaliteitgevoelens, hij is slechts op een ding uit: een tweede WK titel voor zijn land. De wedstrijd draait uit op strafschoppen. Italië mist de vierde, Maradona faalt niet en dompelt Italië in diepe rouw. In wat de slechtste WK finale ooit wordt genoemd krijgt West-Duitsland zijn revanche (1-0 dankzij een dubieuze penalty) voor de nederlaag in Mexico. Diego Maradona is minutenlang in tranen.

Het is alsof Italië inclusief Napels het hem niet vergeeft. Schandalen wisselen elkaar in hoog tempo af en niet langer wordt Maradona de hand boven het hoofd gehouden. Sterker nog, Italië kotst Diego uit. De voetbalster speelt nog enige jaren in Spanje en zijn thuisland. Op het WK van 1994 in Amerika is Maradona de enige die denkt nog een keer voor zijn land te kunnen vlammen. Beroemd is het beeld wanneer hij na een inderdaad ouderwets doelpunt woest de camera in lijkt te stormen, even later wordt hij na een positieve dopingcontrole naar huis gestuurd.

Een voetballer dien je uitsluitend te beoordelen op wat hij op het veld laat zien. Het leven naast het voetbal doet er niet toe, zeker niet als je daarin eigenlijk nooit een vlieg kwaad hebt gedaan. Of zoals in de mooiste quote die de afgelopen week voorbij kwam, ongetwijfeld van een Argentijn: "Vraag niet wat Maradona met zíjn leven deed. Vraag naar wat hij met óns leven deed"!

Niettemin is het onmogelijk om die andere kant van Maradona heen te kijken. Ook de documentaire doet dat niet, integendeel. Het bijzondere van de film is echter dat het is alsof je als kijker - zoals alle Argentijnen -  alleen maar meer van de man gaat houden en hij daardoor als voetballer alleen maar groter lijkt te worden. En is de kwestie dus beslist: Diego is de beste.

Ter afsluiting:

Vaak zijn het doelpunten die een voetballer beroemd maken, we zagen het hierboven al. Van Maradona is echter met gemak een indrukwekkende collage te maken zonder dat hij er maar een keer bij scoort:

Met Maradona kun je zelfs nog een stap verder gaan. Een kwartierlange aaneenschakeling van circustrucs met pingpongballen en tennisballen, Maradona in de zaal,  in de tv studio, ballen mikken op de paal, en nog heel veel ander moois. Niet zelden zijn de beelden bijzonder vermakelijk:

Speciale aandacht voor minuut 12:06 met de Live-is-Life-act: de bal met de arm uit lucht naar beneden trekken (nee, geen hands!) en dood op de voet laten neervallen. Het behoorde dus tot Diego's oneindige repertoire.

MARADONA FOREVER

Dagboekaantekeningen van een FVD-er

Op socialemedia-gebied bestaat een site in Nederland die in schaakkringen enige faam geniet: het Utrechts schaakforum, vaak afgekort tot USF. Zoals de naam aangeeft ligt de oorsprong van de site bij een kern van schakers in en rond Utrecht. Van nature kent de site een groot ons-kent-ons gehalte maar tegelijkertijd groeide het uit tot een plek waar ieder ander zijn zegje kon en mocht doen. Wat weer niet inhoudt dat het bereik in absolute zin hoog is want het zijn nog steeds uitsluitend schaakliefhebbers die hun weg er naartoe vinden.

Hoewel de naam van de site de indruk zou kunnen wekken dat schaken de inhoud bepaalt, is dat allerminst het geval. Zeker, de schaaksport is er in meerdere gedaantes prominent aanwezig, maar het forum onderscheidt zich er vooral in dat er geen grenzen worden gesteld aan het opvoeren van andere onderwerpen, en dat wordt dan ook volop gedaan. Die onderwerpen (ondergebracht in zogeheten draadjes) variëren van andere sporten tot muziek, amusement, weetjes, inside grappen, geschiedenis, creatieve nonsens quizjes, en nog veel meer, je kunt het zo gek niet bedenken. Niet in de laatste plaats wordt er heftig gediscussieerd over actuele politieke kwesties. Een tweede regel is dat alles gezegd mag worden, het mag zelfs anoniem, politieke correctheid wordt eerder neergesabeld dan gepropageerd, steken onder water is dagelijkse kost, tot op zekere hoogte is beledigen toegestaan, de grens ligt eigenlijk pas bij schelden op de ander. Draadjes worden te pas en te onpas aangemaakt, verdwijnen in principe niet, sommige blijven dagen-, weken- of maandenlang actief met vele elkaar opvolgende reacties, andere worden na soms jaren stilte door een bezoeker uit de mottenballen gehaald. Het aantal moet intussen tot in de duizend lopen.

Ruim een jaar geleden werd door een deelnemer een draadje geopend onder de titel Baudet Bashen! Men zou kunnen denken dat dit door hem was gedaan met de bedoeling eens lekker tekeer te gaan tegen de naamgever, maar zo werkt dat niet op USF. Integendeel, in dit geval was het iemand die discussie op gang wilde brengen c.q. aanwakkeren om niet te zeggen uit wilde lokken. Het had zelfs een aanhanger kunnen zijn van de besproken politicus, want daar waren er - zo was ik veel eerder tot mijn verbazing achter gekomen - nogal wat van op USF (al zijn het er sinds een week een paar minder); een van hen was de zo nu en dan driftig meediscussiërende USF webmaster zelf.

Hoe dan ook, eerdere lezers van dit blog zullen begrijpen dat het genoemde draadje aan mij welbesteed was en de discussies liepen dan soms ook hoog op. Om mijn gedachten en meningen over de politicus om wie het in het draadje ging kracht bij te zetten plaatste ik tijdens het begin van de coronacrisis als grap een gefingeerde dagboektekst van B.(audet). Als een soort van running gag herhaalde ik  dit enkele malen in het halve jaar dat volgde. Ook de fragmenten zelf bevatten een aantal terugkerende gags: corona, Hiddema, Otten, Trump, niet te vergeten de aardige jongens van de JFVD, en natuurlijk de geheime binnenwereld van de dagboekschrijver zelf.

Na de recente ontwikkelingen binnen FVD besloot ik de fragmenten - op een enkele spellingsfout na in originele vorm - hier te verzamelen. De fragmenten zijn in omgekeerde chronologische volgorde onder elkaar geplaatst: de meest recente bovenaan, het beste is dus om ze van onderen af te lezen. Elk fragment wordt voorafgegaan door een screenshot met datum en tijd van publicatie op USF (behalve die van 6 mei welke ik niet plaatste). Daarnaast is in deze verzameling aan elk fragment een korte (in cursief) verklarende noot opgenomen vooral om het geheugen wat op te frissen m.b.t. tot de actualiteit van de periode waarin fragment geschreven werd. Op 31 oktober besloot ik te stoppen met de grap, het was wel genoeg.

De dagboekfragmenten geven een aardige inkijkje ;-) in de gemoedstoestand van de politicus het afgelopen jaar ;-). Ze maken ook iets begrijpelijker hoe het zo vreselijk mis heeft kunnen lopen met die veelbelovende nieuwe politieke partij en zijn leider...:

---------------------------------------------------------------------------------------------------------



"Moed zakt in schoenen, nog maar 5 zetels in peiling. Twijfel slaat toe, is Nederlandse volk wel mijn volk? Denk van niet. Grote Held Donald lukt het in Amerika wel om massa op de been te brengen, dit land wil er niet aan. Je praat een keer met een groep tegendraadse lieden, juist de lui waar je het van moet hebben en wat doet de Hollander: die roept ach en wee en gaan met z'n allen achter Mark staan. Of Geert. Toch best slim van Geert om alles alleen te doen, kan ik niet, heb mensen om me heen nodig, zoals die JFVD jongens, die houden van mij en ik van hen.

Nu Joost Aardmans op plek 4. Bood zich zelfzelf aan, kon moeilijk weigeren. Aardmans is niks, veel te braaf, alles binnen de lijntjes, te Nederlands, begrijpt niks van hoe alternatief rechts werkt. Dan was Otter veel beter maar die ging weer ruzie maken met mij. Zo altijd wat. Zou liefst stoppen met dat Kamergedoe maar kan inkomsten niet missen, nog nooit zo makkelijk verdiend. Stop wel met dit dagboek. Alles kut."

Noot: De 'tegendraadse lieden' zijn de coronacomplotdenkers die Baudet kort daarvoor bemoedigend had toegesproken. Zoals te zien is zag Baudet het van begin af aan al niet zitten in Joost Eerdmans... Ik vond de dagboekfragmentenserie wel mooi geweest en besloot er op deze wijze een eind aan te breien. Drie weken later brak de pleuris binnen FVD uit.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------



"Er is een Nederlands schaakforum vóór en dóór schakers waar alles kan. Nog fijner: het mag daar anoniem. Het verhaal dat ik in de Kamer regelmatig potjes schaak zit te spelen, is maar half waar: meestal lees ik de grappige discussies (veel fans daar!) en zit die zelf een beetje te voeren. Lachen. En dat alles onder een mooie ouderwetse Hollandse voornaam (altijd die van mijzelf gehaat), en een vredelievende achternaam. Niemand die er ooit wat achter zocht.

Site blijkt nu gehackt. Net nu een Vlaamse broeder een meesterlijk 100-delig feuilleton is gestart over geniale opa en geniale overgrootopa. Straalde zo mooi af op moi. Kan me er nu niet meer vertonen. Alle anoniemen liggen op straat. Webmaster (ook fan) had absolute geheimhouding gegarandeerd. Vertrouw hem niet meer. Was al gewaarschuwd door mijn lieve ICT jongens, site is ouderwets en lek als mandje, stop ermee. Maar kon niet laten.

Alles weer kut dus. Corona ook, blijft kut. Tweede golf komt. Hopelijk dat ouwe Hidde dan wel loodje legt. Moedig voorwaarts! (mooie spreuk, heb daar geleerd)."

Noot: Deep Throat (analoog aan Watergate) is de zogenaamde geheime informant die mij de dagboekteksten bezorgde. De schuilnaam waaronder Baudet anoniem zegt mee te discussiëren op USF is Kees Duif, het pseudoniem van een vaste USF bezoeker die ondanks aandringen zijn identiteit tot op de dag van vandaag niet wenst te onthullen en - als hij er naar gevraagd wordt - weliswaar toegeeft Baudet een rare snuiter te vinden maar wel in hem de politicus zegt te zien die als enige Nederland kan redden van de 'klimaatgekte'. De geniale  opa en overgrootopa zijn respectievelijk Ernest Henri Philippe (Henri) Baudet en Pierre Joseph Henry (Han) Baudet over wie in een ander verband veel gediscussiëerd werd op USF. "Moedig voorwaarts" is de Reviaanse spreuk waarmee een andere geregelde USF bezoeker zijn bijdragen vaak afsluit.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dagboekfragment B. 6 mei 2020:

"Sterfdag van Grote Pim. Zou de echte Grote Vaderlandse Herdenkingsdag moeten worden. Natuurlijk geen woord erover in de nationale neo-marxistische pers en NPO. Wel al een week gezeik over 4 en 5 mei. Helemaal ziek van, 75 jaar vrijheid, bla bla bla. Hypocriete blinden dat het zijn met hun EU dictatuur: een verenigd Europa, de voltooiing dus van de Grote Droom van de door henzelf verguisde Grote Adolf. Humorloze vrijheid vooral ook met die weerzinwekkende gedachtenpolitie die er kennelijk bij hoort: vorige week nog gedwongen een paar van mijn JFVD jongens te royeren om - god betere het - een onschuldig jodengrapje in een appgroepje van jaren geleden. Vrijheid noemen ze dat, terreur is het. Gewoon lieve jongens waren het, toekomst van de partij (heel wat meer dan de ouwe Hidde, beter gezegd de dooie), jong en fris, het hart op de juiste plaats en altijd in voor een geintje, op corona feest hier vorige maand nog samen voluit Horst Wessel lied gezongen, was lachen. Persoonlijk tegen royement, maar kon het niet keren, heb de dappere mannen beloofd ze als verzetshelden terug te halen als we meerderheid hebben. Maar meerderheid lijkt er voorlopig niet in te zitten... ben te groot voor dit land... of... misschien... lief dagboek, misschien ben ik dan toch te klein?... zou dat het zijn? ... Donald blijft het goed doen, ondanks bijna 100.000 doden, hoe doet-ie het vraag je je af, Grote Pim en ook Grote Adolf durfden werkelijk out of the box te denken, voel me echt miezerig als ik aan hun denk allemaal ... weet niet, twijfel slaat soms totaal toe, gedachtes om ermee te kappen, zou voor een keer nog wat aandacht geven tenminste, hunker ernaar, maar ja.. is nog steeds corona voor en corona na. Alles gewoon kut."

Noot: Dit fragment (letterlijk zo geschreven op 6 mei, geen komma veranderd) besloot ik op die dag bij nader inzien toch maar niet te plaatsen, het was wat 'too much' met name het 'out of the box denken van Grote Adolf'. Gezien onthullingen van afgelopen week mag het fragment hier echter niet ontbreken. Het 'gezeik van 4 en 5 mei' slaat uiteraard op de uitgebreide aandacht die er was voor de 75-jarige herdenking van de Europese bevrijding van nazi-Duitsland. De EU als voltooiing van Hitlers Derde Rijk wordt door Baudet in zijn IJzerwake toespraak van 2014 langdradig gesuggereerd.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

"17 april, 2 uur 's middags, ontbijt.
Grandioos feestje gehad hier vannacht, 's avonds eerst met paar jonge gasten Zembla gekeken, lachen geblazen, eerst reactie op FVD site gezet en toen idee geboren om feestje te bouwen, beeldverbindingen, apps en chats, ook steeds meer mensen over de vloer, wel wat link al die vrienden en goede vriendinnen met zelf meegebrachte versnaperingen voor de deur, gelukkig ene buur al wekenlang weg, andere buren om 1 uur gewoon erbij gevraagd, surprise, zij blijkt FVD fan(!), hij zuinig kijken, maar wel zijn borreltje drinken, hahaha, fantastisch.
Klap op vuurpijl, een van die jonge gasten weet Russische vriend Kornilov op te sporen, even later hij er ook bij, via Zoom, met wodka, pet, kaviaar en al, in jaren niet zo gelachen, tranen in de ogen, kwamen niet meer bij!
Ouwe er niet bij natuurlijk, al maand niks van gehoord, ligt vast aan de beademing, zou tijd worden (ironisch grapje, voor geval iemand dit weer lekt). Zielige Otter definitief eigen graf gegraven, heeft uitgebreid mee zitten dineren van die Russisch flappen van me, wist dat om de bliksem wel en weet ook heel goed dat ik dat weet, kan niks meer, exit Otter.
Corona nog steeds kut natuurlijk, in Kamer niks te halen, alleen brave vragen en debatjes, oervervelend maar te vroeg nog om nu vuurtjes te stoken ... dus Zembla uitzending meer dan welkom, aandacht in mainstream valt nog wat tegen, had op meer reuring gehoopt ... maar deze nacht pakken ze niet meer af, moeten geduld hebben, komt wel."

Noot: Het enige vrolijke intermezzo in de verder treurige serie. Het feestje vond plaats gedurende de strenge lockdown die op dat moment gold en was dus illegaal. De Zembla uitzending betrof de openbaarmaking van een aantal appberichten (met hulp van de net opgestapte FVD penningmeester Henk Otten ) die wezen op banden van Baudet met Rusland. Kornilov was de tussenpersoon die voor de Russen werkte via welke Baudet betaald zou krijgen. Baudets verdediging was dat de de appjes als puur ironisch opgevat moesten worden. X is USF webmaster en zoals gezegd (destijds?) Baudet aanhanger.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------



"Alles zit tegen, lijkt erop dat ze het in de hand gaan houden, geen Italiaanse toestanden hier, balen, 80/90% achter Mark en ook Dissel kan niet kapot, ging net zo lekker met de boeren tegen RIVM.
Totaal verkeerd uitgepakt vorige week om voor lockdown te pleiten. Zag er toen al helemaal niets in, wilde andere kant op: is maar griepje, gaat nog eens 1000 miljard kosten, had dus gelijk, een paar 100 doden, gemiddelde leeftijd 82 jaar, gaat helemaal NERGENS over. Klimaathysterie en nu corona hysterie er achteraan.
Maar ja, Hidde was zwaar tegen, gaat je stemmen kosten zei de ouwe. Demente zak, laatste keer dat ik naar hem geluisterd heb, is over een jaar gelukkig weg of hopelijk eerder met dat virus, zou nog wat aandacht geven tenminste.
Bolsinario en Trump snappen het, economie moet snel weer op poten, sta helemaal in mijn hemd nu bij die gasten. Gisteren in kamercommissie maar even geen vragen gesteld. Weet niet of ik morgen naar debat ga, misschien beter wegblijven, verzin wel een smoes of laat ze maar raden, kom er niet tussen op deze manier.
Proces zoals verwacht totaal in water gevallen, hoopte nog op uitstel maar de heren zagen nu hun kans schoon natuurlijk. Kutcorona."

Noot: Baudet had bij aanvang van de coronacrisis voor een totale lockdown gepleit. Het kabinet besloot echter tot een beperkte lockdown waarna de situatie in de Nederlandse ziekenhuizen maar op het nippertje beheersbaar bleef. Dat opportunist Baudet toen graag zijn gelijk had gekregen met 'Italiaanse toestanden' die tien- of liever nog honderduizenden mensen het leven hadden gekost bleek deze week uit een naar buiten gekomen opmerking van Baudet dat hij 3 miljoen doden geen probleem zou vinden als daarmee de vrijheid teruggewonnen werd. Hidde is natuurlijk Theo Hiddema en staat voor de oude FVD garde: in volgende fragmenten komt naar voren dat Baudet veel meer gecharmeerd is van de jongens van de JFVD. Het proces in de laatste regel slaat op het kort geding dat Baudet had aangespannen tegen een VPRO uitzending omdat hem daarin woorden in de mond gelegd zouden zijn (Baudet hoopte hiermee à la het proces Wilders aandacht te genereren voor zichzelf maar de zaak was bij voorbaat kansloos en geen mens heeft er ooit meer iets over gehoord).

Wierum-Hantum 1969: 4-4 (ruststand 0-4)

Gisteren werd in de eredivisie voetbal de nu al historische wedstrijd Sparta-AZ gespeeld: 4-4. Geen unieke uitslag maar wel uniek hoe die tot stand kwam. AZ leidde in de rust met 0-4. Sparta presteerde het praktisch onmogelijke door in de tweede helft geheel langszij te komen. Voetbal statistici zijn er dan als de kippen bij om te kijken of een dergelijk huzarenstukje eerder vertoond is. Dat was het geval, al moest daarvoor worden teruggegaan naar het jaar 1969. Uit het verslag van Sparta-AZ in de Volkskrant van vandaag: "Het zijn wedstrijden waarover de aanwezige toeschouwers nog decennia napraten. Van 0-4 naar 4-4 is eens-in-je-leven. Alleen bezoekers van NAC-Telstar in 1969 kunnen erover meepraten; destijds kwam Telstar terug van 4-0."

Alle hulde voor de voetbalhistorici, maar ze zagen een andere wedstrijd over het hoofd. Een wedstrijd waarvan ik steeds meer van overtuigd raak dat die ook in 1969 plaatsvond en zelfs in hetzelfde jaargetijde. De jeugdwedstrijd Wierum - Hantum in het noordoostelijke hoekje van Friesland.

In de laatste jaren van mijn lagere schoolleeftijd organiseerden wij als kinderen incidenteel een heuse voetbalwedstrijd tegen een naburig dorp. Een belevenis. Voor het juiste begrip: waar wij woonden bestonden in die tijd geen voetbalverenigingen. En ouders hadden op zaterdag wel betere dingen te doen dan hun kinderen met de auto - als ze die al hadden - kilometers ver weg naar een sportclub te brengen. Als jonge kinderen namen wij zelf het heft in handen. Wie en hoe ze het precies deden is me altijd een raadsel gebleven, maar klasgenoten maakten op de een of ander manier afspraken met de tegenpartij. Bij een thuiswedstrijd was het meest spannende eigenlijk of die wel kwam opdagen. Ja, er ging wel eens wat mis in de communicatie en voorbereiding vooraf.

Zo niet op die herfstachtige, winderige zaterdagmiddag in 1969. Op de fiets trokken we als team vanuit Hantum gezamenlijk richting de vijand, het aan de Waddenzee gelegen Wierum. Om de drommel geen kinderachtige bestemming.Van oudsher een vissersdorp en om die reden waren de bewoners in bezit van een volkomen afwijkende mentaliteit van die van ons uit de beschaafde binnenlanden (die overigens slechts drie tot vier kilometer verwijderd waren van diezelfde Waddenzee). Persoonlijk had ik daar al eens op zeer onaangename wijze kennis mee gemaakt: tijdens een gewaagd uitstapje naar het kustplaatsje met een aantal broers en neven was ik op de zeedijk door de Wierumer 'stokvissen' (hun bijnaam) bekogeld met de uitwerpselen van de daar veelvuldige rondlopende schapen; nog altijd weet ik hoe ik in totale paniek en vol ongeloof de klonterige drab uit mijn haar probeerde te pulken.

Het voetbalveld in Wierum lag er groen, vlak en verzorgd bij. Een totale verrassing, dat hadden we niet verwacht van die barbaren. Zelf voetbalden wij na schooltijd op een tot sportveld gepromoveerd weiland buiten het dorp. Doelen markeerden we met hoopjes jassen op de grond. Op het Wierumer sportveld - knus gelegen in de dorpskern - hadden de doelen warempel echte palen. Nee, geen lat, maar dat was ook overbodig want zo hoog schoten wij de bal nooit. Doelnetten daar kon je slechts van dromen, die zag je alleen op tv. Maar netten waren goedbeschouwd ook alleen maar onnodige versierselen. Palen waren meer dan voldoende om te kunnen beoordelen of een schot een doelpunt was of niet.

De wedstrijd dan. Het gekke is: veel ervan is totaal uit mijn geheugen verdwenen, maar enkele korte momenten en details zijn muurvast blijven hangen. Zo hadden wij daar Henkie als centrale middenvelder in onze gelederen. Het bijzondere was dat hij die middag als enige van ons een heus voetbalshirt droeg.Want denk niet dat er daar in 1969 twee teams in voetbaltenue op het veld stonden. Ongelogen: wij voetbalden er op laarzen en in overalls. En Henkie's shirt was niet zomaar een shirt, het was het gestreepte clubshirt van voetbalclub Be Quick(!) uit het verder weg gelegen Dokkum (voor ons: de stad). Het punt van alles was: samen met mijn boezemvriend Wiebe voelde ik me veruit de betere voetballer van Henkie. Bovendien, en ik mag het niet zeggen maar doe het toch, Henkie kwam ook nog eens uit wat destijds een asociaal gezin werd genoemd. En dat liep daar nu ineens midden op het veld de show te stelen! Hoe kwam hij in godsnaam aan dat shirt? Stinkend jaloers waren we.

De ruststand, de lezer begrijpt het al, was 0-4 in ons voordeel. Van de vier doelpunten herinner ik me niets. Vaag geloof ik dat ik er eentje zelf maakte. Een beschamend aantal voor een speler die niet voor niets in de voorhoede opgesteld stond (voor de jongere lezer: voetbalteams hadden in die tijd een voorhoede en een achterhoede). Wellicht heb ik daarom die eerste helft volledig uit mijn geheugen gebannen en is misschien zelfs dat ene doelpunt verzonnen. Maar naast Henkie's shirt en de eindstand (die dus 4-4 werd) zijn er twee andere momenten die mij al die jaren wel kraakhelder voor de geest zijn blijven staan.

Moment één: het moet ergens in de tweede helft zijn geweest, geen idee bij welke stand, maar wel dat het een cruciale gelegenheid was de rampzalige wedstrijd alsnog een voordelige draai te geven. Scheidsrechter Johannes (afkomstig uit ons eigen dorp, zoon van de dorpssmid, en lid van een echte voetbalclub en naar later bleek degene die Henkie het shirt had bezorgd), deze Johannes gaf ons een strafschop, wellicht niet volkomen onpartijdig. Uiteraard nam ik mijn verantwoordelijkheid. Dat ten overstaan van de samengestroomde Wierumer horden aan weerszijden van het doel en met de forse Wierumer keeper, waarvan ik nog steeds zeker meen te weten dat zijn naam Fedde was, tussen de palen. Het doel werd opeens heel klein, de zenuwen gierden door mijn keel, en het schot dat ik losliet was weliswaar halfhoog maar vloog recht in de handen van 'dikke' Fedde die stokstijf in het midden was blijven staan.

Moment twee: een voetbaldrama voltrok zich dus in die tweede helft. Welk tegendoelpunt het exact was weet ik niet meer, maar het was zeker een van de laatste. Hoewel het geen gewoonte was om je als voorhoedespeler in de buurt van je verdediging op te houden, was ik kennelijk van mening geraakt dat mijn hulp daar gezien het wedstrijdverloop onontbeerlijk was geworden. Zodanig zelfs dat ik bij een Wierumer scrimmage mij op de eigen doellijn had verschanst. Nog zie ik hoe ik met mijn laars hulpeloos over de toekomende bal heen maaide welke vervolgens tussen mijn benen door over de doellijn rolde. Ook Johannes kon niks anders doen dan het doelpunt toekennen.

Het geheugen werkt op een grappige manier. Ik ben er zeker van dat mijn herinneringen geheel zijn gevormd door hoe er bij me thuis over werd gesproken. Niet dat het gebeuren er als iets groots werd beleefd, integendeel, het zal ongemerkt voorbij zijn gegaan. Maar wat ik nog goed weet is hoe ik mijn oudste broer verslag deed van de wedstrijd: "Voor de rust hadden wij de wind mee en werd het 4-0 voor ons. Na de rust hadden zij de wind mee en toen werd het dus 4-4". Bij het horen van deze analyse barstte mijn broer in goedmoedig gelach uit... Erger nog werd het toen enige tijd daarop mijn boezemvriend, waarvan mij pas later duidelijk werd dat hij toen al ruimschoots de betere speler moest zijn geweest, op bezoek bij ons thuis in het bijzijn van anderen vertelde over de strafschop en het bewuste tegendoelpunt: "Je schoot recht op de keeper af" en 'Je trapte gewoon over de bal heen". Tja, dan heb je niet veel meer in te brengen natuurlijk...

Met alle respect voor de voetbalstatistici: Wierum-Hantum 1969 vertoont meer parallellen met Sparta-AZ dan NAC-Telstar uit datzelfde jaar. In die laatste wedstrijd kwam het uitspelende team (Telstar) terug van een 4-0 achterstand. In de twee andere wedstrijden waren dat juist de twee thuisspelende clubs (Sparta en Wierum). Ook kregen de aanvankelijk winnende teams (AZ en Hantum) een strafschop toegewezen die vervolgens door beide werd gemist.

En tot slot: het aantal mensen dat als toeschouwer lijfelijk aanwezig was bij de twee wedstrijden vertoont frappante gelijkenis. Al zal dat in Wierum nog net een klein handjevol meer zijn geweest dan gisteren op het Kasteel in Rotterdam...